Afgelopen donderdag verschenen nieuwe dokumenten die voor Meldprocedures van belang zijn: een nieuwe concept-wetstekst (Wet Bescherming Klokkenluiders) alsook een toelichting en een Kamerbrief. Het goede nieuws: er verandert niet veel ten opzichte van de tekst van december 2021, behalve dat melders nog meer en vaker worden beschermd. Belangrijkste actiepunt voor Compliance Professionals mijns inziens: ook externe meldingen mbt overtredingen van de interne gedragscode krijgen bescherming, mits het maatschappelijk belang in het geding is (daarover straks méér).
Even de belangrijkste wijzigingen voor jullie op een rij:
*Het verschil tussen misstanden van maatschappelijke aard en inbreuken op Unierecht is vervallen; de tekst spreekt nog alleen over misstanden.
*Melders mogen nu ook anoniem melden bij het Huis voor klokkenluiders via een vertrouwenspersoon of advocaat.
*Onder misstanden vallen nu óók inbreuken op ‘concrete en duidelijke regels’ uit de eigen gedragscode, mits (a) die een wettelijke basis hebben, en (b) het maatschappelijk belang in het geding is; denk aan een patroon of structureel karakter in plaats van individuele kwesties of conflicten; maar let op: een melding over een enkele milieuovertreding, die een gevaar voor de gezondheid met zich kan brengen, ontvangt wel de nieuwe bescherming!
*Hetzelfde geldt voor dreigende schendingen.
*Melders, diegenen die hen ondersteunen, worden beschermd tegen ‘benadeling’: daaronder vallen (artikel 17da) ontslag, schorsing, berisping, negatieve beoordeling, overplaatsing, discriminatie, intimidatie, pesterijen, uitsluiting, smaad, laster, demotie en dergelijke; let op dat hier een omkering van de bewijslast geldt: de werkgever moet bewijzen dat die niets met de melding te maken hadden! Train het komende jaar dus jouw leidinggevenden op deze gebieden!
*Dezelfde bescherming genieten interne onderzoekers alsmede de mensen die als onafhankelijk, onpartijdig meldpunt fungeren voor het ontvangen en coördineren van meldingen!
*Zwijgbedingen zijn slechts nietig voor zover die betrekking hebben op informatie over de misstand, niet op andere aspecten.
Wat betekent dit voor Compliance Professionals?
*Indien jij nog steeds het vreselijke woord Klokkenluidersregeling of Klokkenluidersprocedure gebruikt, dan is dit wel het moment om daar afscheid van te nemen: niemand wil Klokkenluider zijn!
*Indien jij de meldregeling al had aangepast aan de concept-wetstekst van december 2021, loop dan de nieuwe, doorlopende tekst na op de blauwe wijzigingen, pas aan waar nodig en ga de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging om instemming vragen (indien jij die niet hebt moet toch de helft van je personeel instemming geven; zie de nieuwe teksten daaromtrent).
*Het laatste woord over deze wet is nog niet gezegd, maar ik verwacht dit jaar amper nog belangrijke wijzigingen die de meldprocedure nogmaals tot aanpassing zou dwingen. En bij twijfel: bel gerust even 
Handig: doorlopende tekst met in blauw en groen aangegeven alle wijzigingen ten opzichte van de huidige wet: KLIK HIER
Alle Kamerstukken op een rij: KLIK HIER
