Hoe kijkt jullie organisatie aan tegen meldingen op basis van jullie Meldprocedure (klokkenluiders)? Hoe minder meldingen, hoe gezonder? De verschillen tussen Europese landen blijken enorm. Hou daar dus rekening mee, nu je de komende maanden aan de slag moet met de implementatie van de Europese richtlijn ter bescherming van melders (klokkenluiders) in veel landen.
Wat blijkt uit recent onderzoek?
Slechts 55% van de ondervraagde Europese organisaties vindt dat een meldprogramma financiële voordelen voor de organisatie oplevert (in Spanje maar 14%); In Nederland denkt 34% hoe minder meldingen hoe beter. Maar internationaal onderzoek wijst uit dat (a) een actief meldprogramma fraude met bijna de helft terugdringt, en (b) méér meldingen wijzen op een veiligere, meer open cultuur, én betere financiële resultaten.
Betere financiële resultaten? Minder fraude?
Echt waar: 2,8% hogere return on assets, 6,9% minder rechtszaken, 20,4% minder schikkingen en 46% minder negatieve pers (KLIK HIER voor dit onderzoek). Bijna de helft minder fraude blijkt al jaren uit de internationale onderzoeken van forensische accountants en interne auditors (KLIK HIER voor mijn blog over dat onderzoek).
Ondersteunen Nederlanders wel onze ‘Melders’?
Meldingen geven de organisatie zelf de kans om intern verbeteringen door te voeren, vóórdat die ontploffen en tot negatieve (media-)aandacht leiden. De bedrijfsculturen in Nederland en Finland ondersteunen melders het minst (in vergelijking tot die in bijv. Italië, Frankrijk en Polen).
Zijn wij meer geïnteresseerd in de reputatie van de organisatie, en minder in wat Melders ons te vertellen hebben? “Koester je klokkenluiders”, roep ik al jaren: zij pogen jullie te helpen!
Hoeveel medewerkers weten of er een meldprocedure is?
Dat begint natuurlijk met het voldoende bekendmaken van de meldmogelijkheden in jouw eigen organisatie. Weet jij hoeveel medewerkers de weg naar de procedure al kunnen vinden (dat is bij sommige organisaties namelijk schrikbarend laag: in de EY fraud survey bleek 80% onwetend over een hotline! KLIK HIER voor de EY Fraud Survey).
Indien melders direct naar buiten treden, wat zegt dat dan volgens jou over de veiligheid om intern eerst te melden? Vaak is de psycho-sociale veiligheid dan onvoldoende. Werk aan de winkel!
Geen represailles?
Wat doen organisaties zoal om melders te beschermen tegen negatieve gevolgen van melden of meewerken aan onderzoeken? Niet schrikken, maar de cijfers uit dit Europese onderzoek stellen behoorlijk teleur:
*56% beschermt de identiteit van de melder;
*41% heeft een formeel beleid tegen represailles;
*33% legt disciplinaire maatregelen op tegen represaille-plegers;
*31% probeert bij te houden of melders represailles ervaren.
Dat kan dus ook nog beter. Hoe zit dat bij jullie? Vragen jullie aan medewerkers of zij vertrouwen hebben in jullie aanpak van meldingen (bijv. in een MTO – medewerkers tevredenheidonderzoek of cultuurenquête)?
Anonieme meldingen- ja of nee?
Een ander cijfer verbaasde mij enorm: 17% van Europese organisaties accepteerde geen anonieme meldingen (of gaf aan die niet te zullen onderzoeken). Dat is mijns inziens een onverstandige keuze: ongeveer 20% van alle gevallen van majeure fraude en corruptie worden door derden-belanghebbenden gemeld (KLIK HIER): die zou je dus missen! Kun je je dat wel veroorloven?
Wat moeten we met al deze statistieken?
Je moet natuurlijk niets. Maar deze cijfers kunnen jou wel aan het denken zetten. Of tot verstandige actie. Zijn de percentages in mijn organisatie echt heel anders? Waar kunnen wij nog verbeteren, andere vragen stellen in een MTO of meer aandacht geven aan het voorkómen en in de gaten houden van represailles? Bel gerust om te klankborden (is altijd gratis), of om een kopie van dit rapport te ontvangen (mag ook per email: info@DeComplianceAcademie.nl)
